طراحی و روان سنجی پرسش‌نامه بررسی موانع مداخله پزشکان در برنامه‌های ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت و اقتصاد سلامت، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

چکیده

مقدمه: بسیاری از سازمان‌ها عقیده دارند که مشارکت پزشک در کیفیت و ایمنی اهمیت ویژه‌ای دارد، اما چگونگی تعریف، اندازه‌گیری و بهبود آن را به‌درستی بیان نکرده‌اند. ازآنجاکه بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی و نوع مشارکت پزشکان در این کار بسیار ضروری است، این مطالعه با هدف ارزیابی روایی و پایایی پرسش‌نامه موانع مداخله پزشکان در برنامه‌های ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد.
مواد و روش ها: ابزار مطالعه پرسش‌نامه محقق‌ساخته بررسی موانع مداخله پزشکان در برنامه‌های ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی بود که به‌منظور تعیین روایی صوری، پرسش‌نامه بین 5 نفر از متخصصان رشته مدیریت و اقتصاد سلامت و 8 نفر از دانشجویان پزشکی و پرستاری توزیع شد و نظرات آن‌ها اعمال شد. پرسش‌نامه به فاصله 2 هفته بـین 14 نفـر از پزشکان تقسیم و شاخص نسبت روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) نیز محاسبه شد. به‌منظور تعیین پایایی از روش ضریب همبستگی درون‌ رده‌ای برای متغیرهای کمّی و ضریب توافق کاپا برای سؤالات اسمی استفاده شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS نسخه 21 استفاده شد.
یافته‌ها: مخزن اولیه شامل 61 گویه بود که بعد از روان‌سنجی صوری و محتوا به 38 گویـه تقلیـل یافـت. پرسش‌نامه 12 زیرمفهوم دارد. ضـریب آلفـای کرونباخ پرسش‌نامه 86/0 و ضریب همبستگی درون گروهی در دو بار اندازه‌گیری به فاصله دو هفته 94/0 به‌دست آمد.
نتیجهگیری: ابزار طراحی‌شده اولین و تنها ابزار اختصاصی معتبر و پایا در حیطه موانع مداخله پزشکان در برنامه‌های ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی در ایران است که برای سنجش و اولویت‌بندی موانع در مراکز بهداشتی و درمانی استفاده و در راستای بهبود کیفیت خدمات سلامت ارائه‌شده از سوی پزشکان به‌کار گرفته می‌شود.

کلیدواژه‌ها


  1. Sugita JA, Garrett MD. Elder abuse and oral health care providers: an intervention to increase knowledge and self-perceived likelihood to report. J Elder Abuse Neglect. 2012; 24(1):50-64.
  2. Meyers D, Miller T, Genevro J, Zhan C, De La Mare J, et al. EvidenceNOW: balancing primary care implementation and implementation research. Ann Fam Med. 2018; 16(Suppl 1):S5-11.
  3. Gharibi F, Tabrizi JS. Development of an accreditation model for health education and promotion programs in the Iranian primary healthcare system: a Delphi study. Health Promot Perspect. 2018; 8(2):155-62.
  4. Mathur B, Gupta S, Meena ML, Dangayach GS. Healthcare supply chain management: literature review and some issues. J Adv Manag Res. 2018; 15(3):265-87.
  5. Singh K, Drouin K, Newmark LP, Rozenblum R, Lee J, Landman A, et al. Developing a framework for evaluating the patient engagement, quality, and safety of mobile health applications. Issue Brief (Commonw Fund). 2016; 5:1-11.
  6. Mathews SC, Demski R, Hooper JE, Biddison LD, Berry SA, Petty BG, et al. A model for the departmental quality management infrastructure within an academic health system. Acad Med. 2017; 92(5):608-13.
  7. Willcocks SG, Wibberley G. Exploring a shared leadership perspective for NHS doctors. Leadersh Health Serv (Bradf Engl). 2015; 28(4):345-55.
  8. Ferdosi M, Ziyari FB, Ollahi MN, Salmani AR, Niknam N. Implementing clinical governance in Isfahan hospitals: Barriers and solutions, 2014. J Educ Health Promot. 2016; 5:20.
  9. Nair M, Baltag V, Bose K, Boschi-Pinto C, Lambrechts T, Mathai M. Improving the quality of health care services for adolescents, globally: a standards-driven approach. J Adolesc Health. 2015; 57(3):288-98.
  10. Mainz J, Kristensen S, Bartels P. Quality improvement and accountability in the Danish health care system. Int J Qual Health Care. 2015; 27(6):523-7.
  11. Li J, Hinami K, Hansen LO, Maynard G, Budnitz T, Williams MV. The physician mentored implementation model: a promising quality improvement framework for health care change. Acad Med. 2015; 90(3):303-10.
  12. Van Dooren W, Bouckaert G, Halligan J. Performance management in the public sector: London: Routledge; 2015.
  13. Mosadeghrad AM, Akbari Sari A, Yousefinezhadi T. Evaluation of hospital accreditation method. Tehran Univ Med J. 2017; 75(4):288-98.
  14. Lopez-Campos JL, Navarrete BA, Soriano JB, Soler-Cataluña JJ, González-Moro JMR, Ferrer MEF, et al. Determinants of medical prescriptions for COPD care: an analysis of the EPOCONSUL clinical audit. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018; 13:2279-88.
  15. Kitto S, Goldman J, Etchells E, Silver I, Peller J, Sargeant J, et al. Quality improvement, patient safety, and continuing education: a qualitative study of the current boundaries and opportunities for collaboration between these domains. Acad Med. 2015; 90(2):240-5.
  16. Biancone P, Tradori V, Brescia V, Migliavacca A. Quality and control in the healthcare: a win-win mix? Int J Busin Soc Sci. 2017; 8(7):221-8.
  17. Panagioti M, Geraghty K, Johnson J, Zhou A, Panagopoulou E, Chew-Graham C, et al. Association between physician burnout and patient safety, professionalism, and patient satisfaction: a systematic review and meta-analysis. JAMA Intern Med. 2018; 178(10):1317-31.
  18. Jones B, Vaux E, Olsson-Brown A. How to get started in quality improvement. BMJ. 2019; 364:k5408.
  19. Valentini RP. Patient safety and quality improvement: what the pediatric trainee needs to know. Progr Pediatr Cardiol. 2017; 44:47-53.
  20. Desai AD, Starmer AJ. Process metrics and outcomes to inform quality improvement in pediatric hospital medicine. Pediatr Clin North Am. 2019; 66(4):725-37.
  21. Stephen SO, Bula H. Human resource management practices and quality of health care service delivery at Jaramogi Oginga Odinga teaching and referral hospital, Kenya. Hum Res Manag. 2017; 10(10):126-40.
  22. Hooper P, Kocman D, Carr S, Tarrant C. Junior doctors’ views on reporting concerns about patient safety: a qualitative study. Postgrad Med J. 2015; 91(1075):251-6.
  23. Kitto S, Bell M, Peller J, Sargeant J, Etchells E, Reeves S, et al. Positioning continuing education: boundaries and intersections between the domains continuing education, knowledge translation, patient safety and quality improvement. Adv Health Sci Educ Theory Pract. 2013; 18(1):141-56.
  24. Cristancho S, Field E, Lingard L. What is the state of complexity science in medical education research? Med Educ. 2019; 53(1):95-104.
  25. Ogrinc G, Davies L, Goodman D, Batalden P, Davidoff F, Stevens D. Squire 2.0 (Standards for Quality Improvement Reporting Excellence): revised publication guidelines from a detailed consensus process. Am J Crit Care. 2015; 24(6):466-73.