مقایسه تاثیر دهان‌شویه کلرهگزیدین و بابونه بر بروز ضایعات دهان در بیماران بستری در آی‌سی‌یو: یک کارآزمایی بالینی تصادفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد پرستاری ، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد ، ایران

2 کارشناسی ارشد پرستاری،عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی سبزوار،دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار،ایران

3 کارشناس ارشد پرستاری مراقبت های ویژه، عضو هیئت علمی دانشکدة پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران

4 استادیار ، عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی آزاد مشهد ، دانشگاه آزاد مشهد ، مشهد ، ایران

5 کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

چکیده

زمینه و هدف: بهداشت دهان جزء جدایی‌ناپذیر توجهات پرستاری در بخش مراقبت ویژه است.هدف این مطالعه مقایسه تاثیردهان‌شویه کلرهگزیدین و بابونه بر بروز ضایعات دهان در بیماران بستری در آی‌سی‌یو بیمارستان هاشمی‌نژاد مشهد می‌باشد.
مواد و روش‌ها:این پژوهش یک کارآزمایی بالینی دوسوکور می‌باشد.در این پژوهش70 بیمار تازه بستری اینتویه در بخش آی‌سی‌یو بیمارستان هاشمی‌نژاد مشهد در سال1395 مورد بررسی قرار گرفتند.بیماران با روش قرعه‌کشی در دو گروه35 نفره تقسیم شدند.در گروه اول دهان‌شویه کلرهگزیدین و در گروه دوم از بابونه جهت دهان‌شویه استفاده شد.ارزیابی دهان به مدت4 روز انجام شد.جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از اطلاعات دموگرافیک،ارزیابی نمره دهان با ابزارMPS انجام گردید.اطلاعات با استفاده از نرم‌افزارSPSS16 مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها:نتایج نشان داد دهان‌شویه بابونه و کلرهگزیدین بر ضایعات دهان موثر است.در روز اول اختلاف معناداری به لحاظ ضایعات دهان در دو گروه وجود نداشت(05/0>p)ولی در روز دوم و سوم اختلاف دو گروه کلرهگزیدین و بابونه از نظر بروز ضایعات دهان معنادار بود(05/0>p).روز چهارم تفاوت معناداری در میزان اختلال در لثه و مخاط دهان در دو گروه وجود نداشت(05/0>p).میزان ضایعات دهان در روز چهارم در هر دو گروه به صورت چشم‌گیری کاهش یافت و ضایعات دهان با اختلال متوسط به اختلال خفیف تغییر یافتند.
نتیجه گیری:دهان‌شویه بابونه و کلرهگزیدین در بهبود و کنترل ضایعات دهان و پلاک دندان موثر هستند.اگرچه کلرهگزیدین تاثیر سریع‌تری بر بهبود اختلال مخاط دهان و لثه دارد،اما بابونه در درازمدت تأثیری برابر با کلرهگزیدین دارد. بنابراین با توجه به مزایای دهان‌شویه گیاهی می‌توان مصرف آن را به عنوان جایگزین توصیه نمود.

کلیدواژه‌ها


1.     Ames NJ, Sulima P, Yates JM, McCullagh L, Gollins SL, Soeken K, et al. Effects of systematic oral care in critically ill patients: a multicenter study. American Journal of Critical Care. 2011;20(5):e103-e14.
2.     Berry AM, Davidson PM, Masters J, Rolls K. Systematic literature review of oral hygiene practices for intensive care patients receiving mechanical ventilation. American Journal of Critical Care. 2007;16(6):552-62.
3.     Feider LL, Mitchell P, Bridges E. Oral care practices for orally intubated critically ill adults. American Journal of Critical Care. 2010;19(2):175-83.
4.     Chaste J, Fagon J. Ventilator -associated pneumonia. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine. 2002;165:867- 903.
5.     Meduri G, Estes R. The pathogenesis of ventilator-associated pneumonia: II. The lower respiratory tract. Intensive care medicine. 1995;21(5):452-61.
6.     Berry A, Davidson PM, Masters J, Rolls K, Ollerton R. Effects of three approaches to standardized oral hygiene to reduce bacterial colonization and ventilator associated pneumonia in mechanically ventilated patients: a randomised control trial. International Journal of Nursing Studies. 2011;48(6):681-8.
7.     Ames NJ. Evidence to support tooth brushing in critically ill patients. American Journal of Critical Care. 2011;20(3):242-50.
8.    Abidia RF. Oral care in the intensive care unit: a review. J Contemp Dent Pract. 2007;8(1):76
9.    Dale CM, Rose L, Carbone S, Pinto R, Smith OM, Burry L, et al. Effect of oral chlorhexidine de-adoption and implementation of an oral care bundle on mortality for mechanically ventilated patients in the intensive care unit (CHORAL): a multi-center stepped wedge cluster-randomized controlled trial. Intensive Care Medicine. 2021;47(11):1295-302.
10.    Jackson L, Owens M. Does oral care with chlorhexidine reduce ventilator-associated pneumonia in mechanically ventilated adults? British Journal of Nursing. 2019;28(11):682-9.
 11.   Bouadma L, Klompas M. Oral care with chlorhexidine: beware! Intensive Care Medicine. 2018;44:1153-5.
12.    El Abed N, Kaabi B, Smaali MI, Chabbouh M, Habibi K, Mejri M, et al. Chemical composition, antioxidant and antimicrobial activities of thymus capitata essential oil with its preservative effect against Listeria monocytogenes inoculated in minced beef meat. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2014;2014:152487.
13.    Lis-Balchin M. Aromatherapy science: a guide for healthcare professionals: Pharmaceutical Press; 2006.
14.    Batista ALA, Lins RDAU, de Souza Coelho R, do Nascimento Barbosa D, Belém NM, Celestino FJA. Clinical efficacy analysis of the mouth rinsing with pomegranate and chamomile plant extracts in the gingival bleeding reduction. Complementary Therapies in Clinical Practice. 2014;20(1):93-8.
15.    Holmesa T, Pereiraa J, Gomesa D, Pereirab M DN. Evaluation of the effectiveness of Matricaria recutita Linn. in the prevention and control of radiation-induced oral mucositis. Journal of Dental Science. 2013;28(4):5.
16.    Tiemann P, Toelg M, Ramos F MH. Administration of Ratanhia-based herbal oral care products for the prophylaxis of oral mucositis in cancer chemotherapy patients: a clinical trial. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2007;4(3):361-6.
17.    Ngeow WC, Chai WL, Zain RB. Management of radiation therapy-induced mucositis in head and neck cancer patients. Part II: supportive treatments. Oncology Reviews. 2008;2(3):164-82.
18.    Morales‐Bozo I, Ortega‐Pinto A, Rojas Alcayaga G, Aitken Saavedra JP, Salinas Flores O, Lefimil Puente C, et al. Evaluation of the effectiveness of a chamomile (Matricaria chamomilla) and linseed (Linum usitatissimum) saliva substitute in the relief of xerostomia in elders. Gerodontology. 2017;34(1):42-8.
19.    Pistorius A, Willershausen B, Steinmeier EM, Kreisler M. Efficacy of subgingival irrigation using herbal extracts on gingival inflammation. Journal of Periodontology. 2003;74(5):616-22.
20.    Cruz MKd, Morais TMNd, Trevisani DM. Clinical assessment of the oral cavity of patients hospitalized in an intensive care unit of an emergency hospital. Revista Brasileira de Terapia Intensiva. 2014;26(4):379-83.
21.    Pihlstrom BL, Michalowicz BS, Johnson NW. Periodontal diseases. The lancet. 2005;366(9499):1809-20.
22.    Gholipour Baradari A, Darvishi Khezri H, Arabi S. Comparison of antibacterial effects of oral rinses chlorhexidine and herbal mouth wash in patients admitted to intensive care unit. Bratislavske Lekarske Listy. 2012;113(9):556-60.
23.    Chitsazi M, Shirmohammadi A, Balayi E. Effect of herbal and chemical mouth-rinses on periodontal indices; comparison of matrica, persica and chlorhexidine. Journal of Dentistry. 2007;8(4):54-60.
24.  SafarAbadi M, rezaei k, Ghaznavirad E.Comparing the effect of Echinacea and chlorhexidine mouthwash on oral health in patients hospitalized in intensive care units. complementary Medicine Journal. 2012;2(3):222-34
25.   Henriksen BM, Ambjørnsen E, Axéll TE. Evaluation of a mucosal‐plaque index (MPS) designed to assess oral care in groups of elderly. Special Care in Dentistry. 1999;19(4):154-7.
26.  Paknejad M, Jafarzadeh Kashi Tahereh A, Shamlou A. Comparing the effect of Matrica mouthwash with chlorhexidine 0.2% in patients with chronic periodontitis. Journal of Islamic Dental Association of Iran [Internet]. 1385;18(3 (series 60)):92-97.