بررسی رفتار‌های پیشگیری کننده از ابتلا به COVID-19 و عوامل مرتبط با آن با استفاده از تئوری انگیزش محافظت در کارکنان بیمارستان‌های استان همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 محدثه صدری دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه بهداشت عمومی، کمیته تحقیقات دانشجوئی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

2 2- عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان ،دانشکده بهداشت، گروه بهداشت عمومی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.

3 عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، دانشکده بهداشت، گروه اپیدمیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.

4 4- کارمند دانشگاه علوم پزشکی همدان، معاونت درمان، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

5 عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، دانشکده پزشکی، گروه طب اورژانس، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

6 دانشجوی دکتری حرفه ای، دانشگاه علوم پزشکی همدان، گروه پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.

7 کارمند دانشگاه علوم پزشکی همدان، مرکز آموزشی درمانی فاطمیه، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.

8 عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، دانشکده دندانپزشکی، گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان،

چکیده

مقدمه و هدف:کارکنان بهداشتی در معرض خطر ابتلا به بیماری COVID-19 هستند و رفتارهای پیشگیری کننده نقش مهمی در کاهش میزان ابتلا و مرگ ومیر از این بیماری دارد. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف بررسی رفتار‌های پیشگیری کننده از ابتلا به COVID-19 و عوامل مرتبط با آن با استفاده از تئوری انگیزش محافظت در کارکنان بیمارستان‌های استان همدان انجام شد.

مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی در اسفند سال ١٣٩٩ برروی 436 نفر از کارکنان شاغل در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی همدان که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای بود مشتمل بر متغیرهای زمینه ای و سازه های تئوری انگیزش محافظت که در مطالعه براتی و همکاران طراحی و روانسنجی شده بود. اطلاعات در نرم افزار آماری 14 Stata و با بهره گیری از آمار توصیفی، آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تحلیل شد.

یافته‌ها: رفتار استفاده از ماسک، (2/95%) دارای بیشترین فراوانی و استفاده مداوم از دستکش و گان (8/49%) دارای کمترین فراوانی در بین کارکنان ًبهداشتی بود. وضعیت سازه های تئوری انگیزش محافظت در سطح نسبتا مطلوبی ارزیابی شد. درمجموع سازه‌های مختلف تئوری انگیزش محافظت 42 درصد از واریانس قصد انجام رفتار را در کارکنان بهداشتی مورد مطالعه تبیین می‌کند. از این ‌بین سازه‌ی خوکارآمدی درک شده سهم معناداری در تبیین واریانس قصد انجام رفتار پیشگیری کننده توسط افراد تحت مطالعه را داشت.

نتیجه‌گیری:تئوری های برانگیزاننده ترس به عنوان یکی از عوامل موثر در ارتقا رفتار های پیشگیری کننده شناسایی شدند

کلیدواژه‌ها


1. Huang C, Wang Y, Li X, Ren L, Zhao J, Hu Y, et al. Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. The lancet. 2020;395(10223):497-506 .
2. Wu Y-C, Chen C-S, Chan Y-J. The outbreak of COVID-19: An overview. Journal of the Chinese medical association. 2020;83(3):217 .
3. Topcuoglu N. Public health emergency of international concern: Coronavirus disease 2019 (COVID19). The Open Dentistry Journal. 2020;14(1):71-2.
4. Organization WH. Coronavirus disease 2019 ( COVID-19): situation report, 204. 2020 .
5. COVID-19 CORONAVIRUS PANDEMIC 2022 [updated 2.10.2022. Available from: https://www.worldometers.info/coronavirus . /
6. Husain I, Bauddha S. The Outbreak, Epidemic and Pandemic of Coronavirus Disease (COVID-19). Int J Adv Res Biol Sci. 2021;8(8):80-8 .
7. Wang C, Horby PW, Hayden FG, Gao GF. A novel coronavirus outbreak of global health concern. The Lancet. 2020;395(10223):470-3 .
8. Patel A, Jernigan DB. Initial public health response and interim clinical guidance for the 2019 novel coronavirus outbreak—United States, December 31, 2019–February 4, 2020. Morbidity and Mortality Weekly Report. 2020;69(5):140 .
9. Meng L, Hua F, Bian Z. Coronavirus disease 2019 (COVID-19): emerging and future challenges for dental and oral medicine. Journal of Dental Research. 2020;99(5):481-7 .
10. Witte K. Fear control and danger control: A test of the extended parallel process model (EPPM). Communications Monographs. 1994;61(2):113-34 .
11. Ahmadi Asour A, Fasih Ramndi F. Risk Factors of Prevalence of COVID-19 Infection in Healthcare: A Review. Journal of Sabzevar University of Medical Sciences. 2021;28(5):634-49.
12. Barati M, Bashirian S, Jenabi E, Khazaei S, Karimi-Shahanjarini A, Zareian S, et al. Factors Associated with Preventive Behaviours of COVID-19 among Hospital Staff in Iran in 2020: An Application of the Protection Motivation Theory. Journal of Hospital Infection. 2020 .
13. Bashirian S, Jenabi E, Khazaei S, Barati M, Karimi-Shahanjarini A, Zareian S, et al. Factors associated with preventive behaviours of COVID-19 among hospital staff in Iran in 2020: an application of the Protection Motivation Theory. Journal of Hospital Infection. 2020;105(3):430-3 .
14. Stickley A, Matsubayashi T, Ueda M. Loneliness and COVID-19 preventive behaviours among Japanese adults. Journal of Public Health (Oxford, England). 2020 .
15. Poonaklom P, Rungram V, Abthaisong P, Piralam B. Factors Associated with Preventive Behaviors towards Coronavirus Disease (COVID-19) among Adults in Kalasin Province, Thailand, 2020. OSIR Journal. 2020;13(3).
16. Khazaei S, Bashirian S, Jenabi E, Barati M, Karimi-Shahanjarini A, Moeini B, et al. COVID-19 preventive behaviors and its related beliefs among health workers: The role of threat and coping appraisals. J Educ Community Health. 2020:0 . -
17. Huh S. How to train the health personnel for protecting themselves from novel coronavirus (COVID19) infection during their patient or suspected case care. Journal of educational evaluation for health
professions. 2020;17:10 .
18. Glanz K, Rimer BK, Viswanath K. Health behavior and health education: theory, research, and practice: John Wiley & Sons; 2008 .
19. Khosravi V, Barati M, Moeini B, Mohammadi Y. The effect of an educational intervention based on protection motivation theory on prostate cancer prevention behaviors in men 50 to 75 years old. Journal of hayat. 2019;24(4):342-54.
20. Shirahmadi S, Seyedzadeh-Sabounchi S, Khazaei S, Bashirian S, Miresmæili AF, Bayat Z, et al. Fear
control and danger control amid COVID-19 dental crisis: Application of the Extended Parallel Process Model. PloS one. 2020;15(8):e0237490 .
21. Khiyali Z, Ghahremani L, Kaveh MH, Keshavarzi S. The Effect of an educational program based on protection motivation theory on pap smear screening behavior among women referring to health centers in Fasa. J Educ Community Health. 2017;3(4):31-7 .
22. Rad RE, Mohseni S, Takhti HK, Azad MH, Shahabi N, Aghamolaei T, et al. Predicting COVID-19 Preventive Behaviors based on Protection Motivation Theory in Hormozgan ,Iran. 2020 .
23. Delshad Noghabi A, Yoshany N, Mohammadzadeh F, Javanbakht S. Predictors of Covid-19 preventive behaviors in Iranian population over 15 years old: an application of health belief model. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences. 2020 Dec 10;30(191):13-21.