سنجش ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه 153 سوالی «هوش هیجانی» در بین دانش‌آموزان مدرسه عادی و تیزهوش استان تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانسنجی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی، واحد آشتیان، دانشگاه آزاد اسلامی، آشتیان، ایران.

چکیده

مقدمه و هدف: هوش هیجانی صفت در واقع آمادگی رفتاری و تمایلات فرد است که با آنها، به بازشناسی، پردازش و سازماندهی اطلاعات هیجان می­ پردازد. این نوع هوش هیجانی را خود­کارآمدی هیجانی نیز می ­نامند. در پژوهش حاضر ویژگی­ های روان­سنجی پرسشنامه هوش هیجانی صفت به­عنوان یکی از مهم­ترین ابزارها جهت اندازه ­گیری میزان هوش هیجانی صفت مورد ارزیابی قرار گرفته است.
روش کار: در این پژوهش ویژگی­های روان­سنجی پرسشنامه هوش هیجانی صفت به روش پیمایشی روی 494 نفر از دانش ­آموزان مقطع متوسطه اول استان تهران بررسی شده است. پرسشنامه شامل 153 سوال و 15 خرده مقیاس بوده و طبق طیف لیکرت هفت درجه ­ای نمره­ گذاری شده بود. تجزیه و تحلیل استنباطی داده­ها با نرم­افزارهای آماری SPSS، lisrel و AIMOS انجام شد.
یافته­ها: ‌بررسی روایی سازه از طریق تحلیل مؤلفه ­های پرسشنامه اصلی نشان داد، 15 عامل استخراج شده 52/65 ‌کل واریانس متغیرها را تبیین می­کند. پرسشنامه اصلی در پژوهش ما تبدیل به 122 سوال و 14 خرده مقیاس شد (یک خرده مقیاس و 31 سوال به دلیل منفی­بودن و عدم وجود در عامل مناسب حذف شدند). 14 عامل شامل مدیریت احساسات، کنترل احساسات، ادراک احساسات، خوش­بینی و خوشبختی، آگاهی اجتماعی، بیان احساسات، کنترل استرس، خودانگیزشی، همدلی، روابط، قاطعیت، عزت نفس، تحریک ­پذیری و تطبیق ­پذیری بود. در پژوهش حاضر ضریب آلفای کرونباخ برای هر یک از عامل ­های موجود در پرسشنامه بین 48/0 تا 98/0 به­ دست آمد.
نتیجه گیری: ضریب آلفای کرونباخ به­ دست آمده برای هر یک از عامل­ های موجود، نشان­ دهنده این بود که پرسشنامه 122 سوالی در بین دانش­آموزان مقطع متوسطه اول استان تهران دارای اعتبار و روایی ایرانی می­باشد. همچنین در طی پژوهش مشخص شد که هوش هیجانی در بین دانش ­آموزان دختر مقطع متوسطه اول استان تهران در مدارس عادی بیشتر از مدارس تیزهوشان است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Harms, P. D. & Crede, M.Emotional intelligence and transformational and transactional Ieadership: A mate-analysis. Journal of Leadership & Organizational Studies. 2010:17: 5-17 .
  2. Mayer DJ, Salovey P. what is emotional intelligence: InP.Salovey, & D. sluyter (Eds). Emotional development and emotional intelligence: Implication for educators. New york: 3.Basic Books 1997: 3-31.
  3. Bar-On R, Alexander Parker JD. BarOn Emotional Quotient Inventory: Technical Manual. Youth version (BarOn EQ-i:YV). Toronto, Canada: MHS. 2000.1-4.
  4. Mayer JD, Salovey P, Caruso DR, Sitarenios G. Emotional intelligence as a standard intelligence. Emotion 2001: 232-42 .
  5. Saarni C. Issues of cultural meaningfulness in emotional development. Dev Psychol 1998: 34: 647-52.
  6. Goleman D. Leadership that gets results. Harvard Business Review 2000: 78: 78-90.
  7. Joseph, D. L. & Newman. D. A. Emotional intelligence: an integrative mate-analysis and cascading model. Journal of Applied Psychology 2010: 95 .
  8. Dearborn K. Studies in emotional intelligence redefine our approach to leadership development. Public Personnel Management 2002: 31: 523-30.
  9. Petrides, K. V., Sangareau, Y., Furnham, A., & Frederickson, N. . Trait emotional intelligence and childrens peer relations at school. Social Developmen 2006: 15- 547.
  10. Mayer DJ, Salovey P. What is emotional intelligence? In: Salovey P, Sluyter DJ, Editors. Emotional Development and Emotional Intelligence: Educational Implications. New York, NY: Basic Books: 1997: 3-31.
  11. Bar-On, R.The Emotional Intelligence Inventory (EQ-I) . Technical manual. Toronto, Canada: Multi-Health .Systems
  12. Chirumbolo, A., Picconi, L., Morelli, M., & Petrides, K.The assessment of trait emotional intelligence: Psychometric characteristics of the TEIQue-Full Form in an large Italian adult sample. 2018: 9- 27 .
  13. Ulutas, I.Psicometric Properties of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire (TEIQe) in Turkish. 2017: 1-7 .
  14. Aluja, A., Blanch, A., & Petrides, K. V. Psychometric properties of the Catalan version of the Trait Emotional Intelligence (TEIQue): Comparison between Catalan and English data. Personality and Individual Differences. 2016:133-138.
  15. Martskvishvili, K., Arutinov, L., & Mestvirishvili, M. A psychometric investigation of the Georgian version of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire.2013. 
  16. Petrides, K. V. Psychometric properties of the trait emotional intelligence questionnaire (TEIQue). In Assessing emotional intelligence.2009:85.101.
  17. Freudenthaler, H. H., Neubauer, A. C., Gabler, P, Scherl, W. G., & Rindermann, H. Testing and validating the trait emotional intelligence questionnaire (TEIQue) in a German-speaking sample.2008:673-678.
  18. Barrett P. T & Eysenck S. B. G. Predicting EPQR full scale scores from the short form version. Personality and Individual Differences.1992: 851-853.
نوید نو
دوره 25، شماره 81
خرداد 1401
صفحه 14-24

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار