مقایسه اثرات ضد میکروبی عصاره گیاهان بادرنجبویه و گل حنا علیه چند گونه باکتری بیماریزا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه بیوتکنولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد، گروه بیوتکنولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

3 استادیار، گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: وقوع مقاومت دارویی در برابر داروهای ضد میکروبی باعث شده است تا از گیاهان دارویی در معالجه عفونت استفاده شود. در این راستا، پژوهش حاضر به مقایسه اثرات ضد میکروبی سه عصاره (اتانول/متانولی، آبی و استونی) دو گیاه بادرنجبویه و گل حنا بر چهار گونه باکتری پرداخته است.
مواد و روشها: ابتدا باکتری‌های مورد نظر شامل:Escherichiacoli، Staphylococcusaureus، Bacillussubtilis و Enterococcus در محیط کشت نوترینت براث فعال گردیدند و از باکتری‌های فعال شده، سوسپانسیونی معادل با نیم مک‌فارلند تهیه شد. فعالیت‌های ضد میکروبی سه عصاره اتانول/متانولی، ابی و استونی دو گیاه بادرنجبویه و گل حنا با روش استخراج خیساندن با استفاده از روش انتشار دیسکی و تعیین مقادیر MIC (Minimum Inhibitory Concenteration) (حداقل غلظت مهاری) و MBC (Minimum Bactericidal Concentration) (حداقل غلظت ضد باکتری) روی چهار گونه باکتری ارزیابی گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان دادند که عصاره استونی حنا دارای بیشترین اثرات ضد میکروبی بر هر چهار گونه باکتری می‌باشد. عصاره استون و اتانل/متانل برگ حنا دارای اثرات ضد میکروبی بیشتری در مقایسه با عصاره‌های آب و اتانل/متانل برگ بادرنجبویه بر گونه Ecoli است. در مورد باکتری S. aureusنیزعصاره‌های آب و اتانول/متانول هر دو گیاه تقریباً دارای اثرات MIC (حداقل غلظت مهاری) و MBC (حداقل غلظت ضد باکتری) یکسانی بودند. در نهایت هر سه عصاره بادرنجبویه، اثرات ضد میکروبی بارزی را در مقایسه با هر سه عصاره برگ حنا بر دو باکتری Enterococcus  و Bacillussubtilis نشان دادند.
نتیجهگیری: در میان عصاره‌های مورد آزمایش، عصاره استونی برگ حنا بیشترین اثر ضد میکروبی را داشت. با توجه به نتایج و افزایش مقاومت باکتری‌ها در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها پیشنهاد می‌شود با مطالعات بیشتر مانند خالص‌سازی ترکیبات پلی‌فنول از ترکیبات ضد باکتری این دو گیاه در درمان بیماری‌های عفونی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


  1. Neu HC. The crisis in antibiotic resistance. Science. 1992; 257(5073):1064-73.
  2. Cseke LJ, Kirakosyan A, Kaufman PB, Warber S, Duke JA, Brielmann HL. Natural products from plants. Florida: CRC Press; 2016.
  3. Brill S, Dean E. Identifying and harvesting edible and medicinal plants in wild (and not so wild) places. New York: Hearst Books; 1994.
  4. Sharopov FS, Wink M, Khalifaev DR, Zhang H, Dosoky NS, Setzer WN. Composition and bioactivity of the essential oil of Melissa officinalis L. growing wild in Tajikistan. Int J Trad Natl Med. 2013; 2(2):86-96.
  5. Fairbrother JM, Nadeau É, Desautels C. Non-pathogenic F18 E. coli strain and use thereof. United States patent US 10,258,654. Washington, DC: U.S. Patent and Trademark Office; 2019.
  6. Jackson KA, Gokhale RH, Nadle J, Ray SM, Dumyati G, Schaffner W, et al. Public health importance of invasive methicillin-sensitive Staphylococcus aureus infections: surveillance in 8 US counties, 2016. Clin Infect Dis. 2020; 70(6):1021-8.
  7. Zhang C, Huang J, Zhang J, Liu S, Cui M, An B, et al. Engineered Bacillus subtilis biofilms as living glues. Mater Today. 2019; 28:40-8.
  8. García-Solache M, Rice LB. The Enterococcus: a model of adaptability to its environment. Clin Microbiol Rev. 2019; 32(2):e000058.
  9. Chakraborty M, Mitra A. The antioxidant and antimicrobial properties of the methanolic extract from Cocos nucifera mesocarp. Food Chem. 2008; 107(3):994-9.
  10. Hanachi P, Salehizadeh S, Ramezani R, Zarringhalami R. Comparison of antioxidant and anti-bacterial activities of Ocimum basilicum and impatiens walleriana and their anticancer properties on SKOV-3 cancer cell line. Food Sci Technol. 2020; 17(106):95-107.
  11. Mazzola PG, Jozala AF, Novaes LC, Moriel P,
    Penna TC. Minimal inhibitory concentration (MIC) determination of disinfectant and/or sterilizing agents. Braz J Pharm Sci. 2009; 45(2):241-8.
  12. Rabbani M, Etemadifar Z, Karamifard F, Borhani MS. Assessment of the antimicrobial activity of Melissa officinalis and Lawsonia inermis extracts against some bacterial pathogens. Compar Clin Pathol. 2016; 25(1):59-65.
  13. Ehsani A, Alizadeh O, Hashemi M, Afshari A, Aminzare M. Phytochemical, antioxidant and antibacterial properties of Melissa officinalis and Dracocephalum moldavica essential oils. Vet Res Forum. 2017; 8(3):223-9.
  14. Abdellatif F, Boudjella H, Zitouni A, Hassani A. Chemical composition and antimicrobial activity of the essential oil from leaves of Algerian Melissa officinalis L. EXCLI J. 2014; 13:772-81.
  15. Miraj S, Rafieian-Kopaei, Kiani S. Melissa officinalis L: a review study with an antioxidant prospective. J Evid Based Complementary Altern Med. 2017; 22(3):385-94.
  16. Schnitzler P, Schuhmacher A, Astani A, Reichling J. Melissa officinalis oil affects infectivity of enveloped herpesviruses. Phytomedicine. 2008; 15(9):734-40.
  17. Haider F, Ullah N. Antioxidant and antimicrobial activity of impatiens walleriana local to Malaysia. Moroccan J Chem. 2019; 7(3):7-3.
  18. Delgado-Rodriguez FV, Hidalgo O, Loría-Gutiérrez A, Weng-Huang NT. In vitro antioxidant and antimicrobial activities of ethanolic extracts from whole plants of three Impatiens species (balsaminaceae). Ancient Sci Life. 2017; 37(1):16.