تبیین عوامل مؤثر بر فرزندآوری براساس دیدگاه زنان: یک مطالعه کیفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی بهداشت باروری، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ایران

2 استادیار، گروه بهداشت باروری، مرکز تحقیقات سلامت زنان و باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

مقدمه: فرزندآوری پدیده مهمی در حرکات جمعیتی و محور توسعه پایدار برای کشورهایی که سطح جانشینی پایینی دارند، محسوب می‌گردد. در دهه‌های پیشین داشتن فرزند به عنوان یک ضرورت برای هر زن مورد توجه قرار می‌گرفت؛ اما در چند سال اخیر روند تغییرات، دور شدن از این ضرورت را نشان می‌دهد؛ از این رو با توجه به اهمیت موضوع، مطالعه کیفی حاضر به منظور درک کامل‌تری از رفتار و نحوه تصمیم‌گیری زنان با هدف تبیین عوامل مؤثر بر فرزندآوری از دیدگاه زنان انجام شد. 
مواد و روش‌ها: مطالعه کیفی حاضر به روش تحلیل محتوا از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 25 زن در سنین باروری انجام شد. محل انجام پژوهش، مراکز بهداشتی- درمانی شهر مشهد در سال 1399 بود. چهارچوب نمونه‌گیری غیر احتمالی به روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف بود. پس از کسب رضایت‌نامه، مصاحبه‌ها ضبط شد و جمع‌آوری داده‌ها تا رسیدن به مرحله اشباع ادامه یافت. 
یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که عوامل متعددی در فرزندآوری زنان شهر مشهد دخیل می‌باشند. برخی از عوامل منجر به افزایش باروری و در برخی از موارد منجر به کاهش میزان باروری می‌گردند. ترس از ناامنی شرایط اجتماعی، فرزندآوری را کاهش می‌دهد. عوامل فرهنگی مانند سن ازدواج و عوامل اعتقادی مانند مقدر شدن روزی فرزند، افزایش فرزندآوری را به دنبال دارد. همچنین اعمال سیاست‌های تشویقی و تحدیدی دولت در راستای افزایش باروری، همگی در فرزندآوری مؤثر می‌باشند؛ اما در شرایط کنونی، مؤثرترین عامل در فرزندآوری، افزایش مشکلات اقتصادی می‌باشد. 
نتیجه‌گیری: به طور کلی می‌توان گفت که کاهش باروری ناشی از تغییرات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی می‌باشد. این تغییرات در طبقات مختلف جامعه حادث شده است؛ اما به نظر می‌رسد که در بین طبقه مرفه، تغییرات فرهنگی و اجتماعی عامل مهم‌تری در کاهش باروری بوده و در بین طبقات متوسط و ضعیف، عامل اقتصادی دارای اهمیت‌ بوده است؛ این مهم به معنای آن نیست که در طبقات متوسط و ضعیف، عوامل فرهنگی و اجتماعی تأثیرگذار نمی‌باشند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Ramezankhani A, Manouchehri H, Hajizadeh E, Haghi M. The decision-making process of childbearing: a qualitative study. Payesh. 2013; 12(5):505-15.
  2. Farrokh Eslamlou H, Mogadam Tabrizi F, Moeini S, Vahabzadeh Z. Pre-marriage couplesfertility attitude following recent childbearing persuasive policies
    in Iran. J Urmia Nurs Midwifery Facul. 2013; 11(10):836-46.
  3. Bagheri A, Saadati M. Modelling childbearing desire: comparison of logistic regression and classification tree approaches. Crescent J Med Biol Sci. 2019; 6(4):487-93.
  4. Baki-Hashemi S, Kariman N, Ghanbari S, Pourhoseingholi MA, Moradi M. Factors affecting the decline in childbearing in Iran: a systematic review. Adv Nurs Midwifery. 2018; 27(3):11-9.
  5. Tavousi M, Haerimehrizi A, Sadighi J, Motlagh ME, Eslami M, Naghizadeh F, et al. Fertility desire among Iranians: a nationwide study. Payesh. 2017; 16(4):401-10.
  6. De Silva T, Tenreyro S. Population control policies and fertility convergence. J Econ Perspect. 2017; 31(4):205-28.
  7. Amiri F, Najafi R. Investigating of factors affecting the fertility pattern of Arak city in 2018 with the structural equation Modeling. J Arak Univ Med Sci. 2020; 23(3):360-73.
  8. Poorolajal J. Resistance economy and new population policy in Iran. J Res Health Sci. 2017; 17(1):e00367.
  9. Ahmadi SE, Rafiey H, Sajjadi H, Nosratinejad F. Explanatory model of voluntary childlessness among iranian couples in tehran: a grounded theory approach. Iran J Med Sci. 2019; 44(6):449.
  10. Abbasi SM, Khajehsalehi Z. An assessment on the impact of women’s autonomy, education and social participation on childbearing intention in Sirjan city. Woman Dev Politics. 2013; 11(1):45-64.
  11. Khadivzadeh T, Hadizadeh Talasaz Z, Shakeri MT. Predicting factors affecting the delay in first childbearing among young married women using the Bandura’s social learning theory. J Hayat. 2017; 23(3):226-42.
  12. Mobasheri M, Alidosti M, Heidari Soureshjani S, Khosravi F, Khalafeyan P, Jalilian M. Determination of the most important factors influencing the fertility patterns of single child and without child families in Shahr-E-Kord city in 2013. Sci J Ilam Univ Med Sci. 2013; 21(6):63-70.
  13. Motlagh ME, Eslami M, Taheri M, Nasrollahpour Shirvani S. Factors affecting the fertility preferences in Iranian ethnic groups. J Urmia Nurs Midwifery Facul. 2016; 14(6):485-95.
  14. Behmanesh F, Taghizadeh Z, Vedadhir A, Ebadi A, Pourreza A, Abbasi Shavazi M. Explaining the causes of single child based on women's views: a qualitative study. Iran J Epidemiol. 2019; 15(3):279-88.
  15. Piltan F, Rahmanian M. Investigating factors affecting the tendency toward childbearing among married men and women (case of study: men and women aged 25 to 45 years old in Jahrom). J Iran Soc Dev Stud. 2015; 7(2):121-34.
  16. Taavoni S, Abdolahian S, Haghani H. Effect of birth ball on pain severity during the active phase of physiologic labor. J Arak Univ Med Sci. 2010; 13(1):25-31.
  17. Pirdadeh Beiranvand S, Behboodi Moghadam Z, Salsali M, Alavi Majd H, Birjandi M, Bostani Khalesi Z. Prevalence of fear of childbirth and its associated factors in primigravid women: A cross-sectional study. Shiraz E Med J. 2017; 18(11):e61896.
نوید نو
دوره 23، شماره 76
اسفند 1399
صفحه 33-43

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار