بررسی میزان آگاهی، نگرش و عملکرد زنان در زمینه سرطان پستان و غربالگری آن؛ گامی در جهت اصلاح نظام سلامت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد پرستاری، مربی، گروه پرستاری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران

2 دکتری مدیریت خدمات بهداشتی- درمانی، استاد، گروه مدیریت و اقتصاد سلامت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

3 دانشجوی دکتری مدیریت خدمات بهداشتی- درمانی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

مقدمه: سرطان پستان شایع‌ترین نوع سرطان در اغلب کشورها بوده و مهم‌ترین علت مرگ و میر در بین زنان می‌باشد. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی آگاهی، نگرش و عملکرد زنان در زمینه سرطان پستان و غربالگری آن‌ به عنوان گامی به سوی اصلاح نظام سلامت انجام شد.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر، یک پژوهش توصیفی- مقطعی می‌باشد که در سال 1396 در ارتباط با 185 نفر از زنان غیر بارداری که از میان جمعیت تحت پوشش مراکز بهداشتی- درمانی شهری شهرستان نیشابور با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شده بودند، صورت گرفت. اطلاعات جمع‌آوری شده به وسیله پرسشنامه محقق‌ساخته و با استفاده از نرم‌افزار SPSS 17 بررسی گردید و با توجه به نرمال بودن داده‌ها از آمار استنباطی ﺿﺮﯾﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ Pearson، آزمون آنالیز واریانس یک طرفه، آزمون تعقیبی توکی و آزمون t مستقل برای تحلیل اطلاعات استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 44/8±77/35 سال بود. میانگین نمرات واحدهای مورد پژوهش در بعد آگاهی 51/12±22/20، در بعد نگرش 27/42±16/177 و در بعد عملکرد 73/1±67/1 محاسبه گردید. نتایج آزمون همبستگی Pearson نشان دادند که بین میزان آگاهی و عملکرد افراد، رابطه مثبت و معناداری به لحاظ آماری وجود دارد (001/0>P).
نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان دادند که میزان آگاهی، نگرش و نمره عملکرد زنان مورد مطالعه در زمینه سرطان پستان و رفتارهای غربالگری آن‌ها پایین است که این امر بیانگر نیاز به تأکید بر اهرم کنترل رفتار در زمینه آموزش روش‎های غربالگری به منظور تشخیص زودرس سرطان پستان می‌باشد. 

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Harirchi I, Kolahdoozan S, Karbakhsh M, Chegini N, Mohseni S, Montazeri A, et al. Twenty years of breast cancer in Iran: downstaging without a formal screening program. Ann Oncol. 2011; 22(1):93-7.
  2. Khodayarian M. Assessment of awareness and attitude of women about breast cancer screening behavior in Yazd city, Iran in 2012. Iran Quart J Breast Dis. 2014; 6(4):41-51.
  3. Naghibi A, Jamshidi P, Yazdani J, Rostami F. Identification of factors associated with breast cancer screening based on the PEN-3 model among female school teachers in Kermanshah. Iran J Health Educ Health Promot. 2016; 4(1):58-64.
  4. Bray F, Ferlay J, Soerjomataram I, Siegel RL, Torre LA, Jemal A. Global cancer statistics 2018: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. CA Cancer J Clin. 2018; 68(6):394-424.
  5. Momayyezi M, Fallahzadeh H. Construction and validation of breast cancer awareness scale in Iranian women. J Caring Sci. 2020; 9(3):140-7.
  6. Harandy TF, Anoosheh M, Ghofranipour F, Montazeri A, Ahmadi F, Mohammadi E, et al. Health-related quality of life in Iranian breast cancer survivors: a qualitative study. Payesh. 2012; 11(1):73-81.
  7. Thomas E, Escandón S, Lamyian M, Ahmadi F, Setoode SM, Golkho SH. Exploring Iranian women’s perceptions regarding control and prevention of breast cancer. Qualit Rep. 2011; 16(5):1214-29.
  8. Khaleghi Mahani H, Ahmadi Tabatabaei SV, Mirzai M, Poursharifei A. Breast self–examination predictors based on precede model: a study on female active health volunteers in Zarand City. J Health Based Res. 2017; 3(1):71-85.
  9. Didarlo A, Shojaeezade D, Mohamadian H. A textbook of health promotion planning. 1st ed. Tehran: Sobhan; 2007. [in Persian]
  10. World Health Organisation. Breast cancer - early diagnosis and screening. Geneva: World Health Organisation; 2018.
  11. Montazeri A, Vahdaninia M, Harirchi I, Harirchi AM, Sajadian A, Khaleghi F, et al. Breast cancer in Iran: need for greater women awareness of warning signs and effective screening methods. Asia Pac Fam Med. 2008; 7(1):6.
  12. Rastad H, Shokohi L, Dehghani SL, Motamed Jahromi M. Assessment of the awareness and practice of women vis-à-vis breast self-examination in Fasa in 2011. J Fasa Univ Med Sci. 2013; 3(1):75-80.
  13. Fazel N, Akbarzadeh R, Estaji Z, Akaberi A. Breast self-examination: knowledge, and performance among upper 20 year old women in medical-health centers in Sabzevar-Iran in 2010. Iran Quart J Breast Dis. 2010; 3(1-2):49-54. [in Persian]
  14. Secginli S, Nahcivan NO. Factors associated with breast cancer screening behaviours in a sample of Turkish women :a questionnaire survey. Int J Nurs Stud. 2006; 43(2):161-71.
  15. Yavari P, Pourhoseingholi MA. Socioeconomic factors association with knowledge and practice of breast self-examination among Iranian women. Asian Pac J Cancer Prev. 2007; 8(4):618-22.
  16. Ghodosi S. The role of controls of health system in the creation of change of behavior and improving the education of medical sciences. The Twelfth National Conference of Medical Education, Tehran, Iran; 2012.
  17. Pourhaji F, Vahedian Shahroodi M, Esmaily H, Pourhaji F. Knowledge, beliefs, and health behaviors in those volunteering health in Mashhad, 2012. Iran J Breast Dis. 2013; 5(4):44-52.
  18. Dafei M, Dehghani A, Momeni Z, Kalanfarmanfarma K, Koohgardi M, Jalali M. Study of breast cancer knowledge, attitude, and preventive behaviors among women referring to health-treatment centers in Yazd, Iran, 2015. Pajouhan Sci J. 2017; 15(2):46-53.
  19. Godazandeh GH, Khani H, Khalilian AR, Atarod Z, Firozjaee MA, Partovi A, et al. Knowledge and practice of above 15 years old females towards breast cancer prevention in Sari township, 2004. J Mazandaran Univ Med Sci. 2006; 16(52):64-76.
  20. Babapoor N, Nasiri R, Mir Rajaee AS. Evaluation of the knowledge, attitude and performance of female personnel of Mashhad Azad University hospitals about breast cancer. J Med Sci. 2012; 4(1):1-22.
  21. Heena H, Durrani S, Riaz M, AlFayyad I, Tabasim R, Parvez G, et al. Knowledge, attitudes, and practices related to breast cancer screening among female health care professionals: a cross sectional study. BMC Womens Health. 2019; 19(1):122.
  22. Jahangiri L, Shojaezadeh D. Using of health belief model in educational based program and its effect on knowledge and attitudes of women on breast cancer screening. Virtual. 1(1):1052-60. 
  23. KalanFarmanFarma K, Zareban I, Jalili Z, Shahrakipour M, Lotfi B. The effect of education on condition of knowledge, attitude and preventive behaviors of breast cancer in female teachers at guidance schools in Zahedan. J Torbat Heydariyeh Univ Med Sci. 2013; 1(3):65-73.
نوید نو
دوره 23، شماره 76
اسفند 1399
صفحه 52-62

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار