بررسی استقلال عملکردی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه پرستاری سالمندی و بهداشت جامعه، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایران،تهران،ایران

2 کارشناسی ارشد پرستاری سالمندی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: سالمندان در معرض تهدیدات بالقوه‌ای نظیر ناتوانی‌های جسمی و ذهنی هستند که استقلال عملکردی و فعالیت روزمره زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.در این راستا، مطالعه حاضر با هدف تعیین استقلال عملکردی در سالمندان مراجعه‌کننده به مرکز بهداشت غرب تهران انجام شد.
مواد و روشها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی- مقطعی می‌باشد. نمونه مورد بررسی در این پژوهش شامل 200 نفر از سالمندان مراجعه‌کننده به مرکز بهداشت غرب تهران در سال 1396 بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب گشته و وارد مطالعه شدند. در این مطالعه داده‌ها توسط پرسشنامه‌های فرم کوتاه آزمون شناختی (AMT: Abbreviated Mental Test)، فرم مشخصات دموگرافیک و پرسشنامه بارتل (BI: Barthel Index) (به‌منظور بررسی استقلال عملکردی سالمندان) جمع‌آوری شدند. اطلاعات با استفاده از آزمون‌های آماری t مستقل و ANOVA یک‌طرفه در نرم‌افزار SPSS 20 و نیز ضریب همبستگی Pearson و روش‌های آمار توصیفی و استنباطی در سطح معناداری (05/0P≤) تجزیه و تحلیل گردیدند.
یافته‌ها: نتایج نشان دادند که میانگین سنی سالمندان شرکت‌کننده در این مطالعه 95/3±53/64 سال می‌باشد (51 درصد زن و 49 درصد مرد). بر مبنای نتایج، حدود 5/95 درصد از سالمندان دارای استقلال کامل جهت انجام فعالیت‌های روزمره خود بودند، 4 درصد دارای وابستگی جزئی بودند و 5/0 درصد وابستگی متوسط داشتند. علاوه‌براین، نتایج نشان‌دهنده وجود ارتباطی معکوس بین سن و استقلال عملکردی بودند (001/0>P، 345/0-r=)؛ اما بین متغیر استقلال عملکردی با سطح تحصیلات، وضعیت تأهل، پرفشاری خون و دردهای مفصلی ارتباط آماری معنادار و مثبتی مشاهده گردید (05/0>P).
نتیجهگیری: مطابق بانتایج، درصد قابل‌توجهی از سالمندان در انجام فعالیت‌های روزمره زندگی خود مستقل هستند؛ اما با افزایش سن، این استقلال کمتر می‌شود؛ بنابراین براساس مراقبت‌های پرستاری کل‌نگر در خدمات بالینی پرستاری، توجه و برنامه‌ریزی به‌منظور حمایت از سالخوردگان بسیار پیر در راستای ارتقای سلامت سالمندان و تحقق مفهوم "سالمندی سالم و فعال" ضروری می‌باشد.
 

کلیدواژه‌ها


  1. Khalili Z, Taghadosi M, Heravi-Karimooi M, Sadrollahi A, Gilasi H. Assessment of the associations of depression with elder abuse among the elderly in Kashan city, Iran. Iran J Age. 2016; 10(4):8-17. [in Persian]
  2. Eliopoulos C. Gerontological nursing. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2013.
  3. Kakhki AD, Saeedi JA, Delavar AM. Tools for measurement of health status and quality of life of elderly people. Pejouhesh Pezeshki. 2009; 33(3):156-61. [in Persian]
  4. Foroughan M, Jafari Z, Shirin BP, Ghaem MF, Rahgozar M. Validation of mini-mental state examination (MMSE) in the elderly population of Tehran. Adv Cognitive Sci. 2008; 10(2):29-37. [in Persian]
  5. Sadeghmoghadam L, Foroughan M, Mohammadi F, Ahmadi F, Farhadi A, Nazari S, et al. Aging perception in elderly people: a literature review. Iran J Age. 2016; 10(4):202-9. [in Persian]
  6. Caldas CP, Berterö CM. Living as an oldest old in Rio de Janeiro: the lived experience told. Nurs Sci Quart. 2007; 20(4):376-82.
  7. Moeini B, Barati M, Jalilian F. Factors associated with the functional independence level in older adults. Hormozgan Med J. 2012; 15(4):318-26. [in Persian]
  8. Bagheri-Nesami M, Sohrabi M, Heidari-Fard J, Yanj J, Golchinmehr S. The relationship between life satisfaction with social support and self-efficacy in community-dwelling Elderly in Sari, Iran, 2012. J Mazandaran Univ Med Sci. 2013; 23(101):38-47. [in Persian]
  9. Masoumi N, Jafroudi S, Ghanbari A, Kazemnejad L. Assessment of retired elderly's people autonomy and its affecting factors in Rasht. J Holistic Nurs Midwifery. 2011; 21(1):46-51.
  10. Banjare P, Dwivedi R, Pradhan J. Factors associated with the life satisfaction amongst the rural elderly in Odisha, India. Health Qual Life Outcomes. 2015; 13(1):201.
  11. Tavafian SS, Aghamolaei T, Moeini B. Functional independence level of physical activities in elderly people: a populationbased study. Payesh. 2014; 13(4):449-56. [in Persian]
  12. Aalbers T, Baars MA, Rikkert MO. Characteristics of effective Internet-mediated interventions to change lifestyle in people aged 50 and older: a systematic review. Age Res Rev. 2011; 10(4):487-97.
  13. Marques EA, Baptista F, Santos DA, Silva AM, Mota J, Sardinha LB. Risk for losing physical independence in older adults: the role of sedentary time, light, and moderate to vigorous physical activity. Maturitas. 2014; 79(1):91-5.
  14. Nazari H, Rashedi V, Mohammadi H, Yousefi M. Relationship between cognitive status and activities of daily living among elderly of nursing home. J Kermanshah Univ Med Sci. 2015; 18:744-6.
  15. Mirsaeidi ZS, Eftekhar AH. Evaluation of quality of life of the elderly population covered by healthcare centers of southern Tehran and the influencing demographic factors. Salmand. 2014; 9(4):268-76. [in Persian].
  16. Prata MG, Scheicher ME. Correlation between balance and the level of functional independence among elderly people. Sao Paulo Med J. 2012; 130(2):97-101.
  17. Sargent-Cox KA, Anstey KJ, Luszcz MA. The relationship between change in self-perceptions of aging and physical functioning in older adults. Psychol Aging. 2012; 27(3):750.
  18. Khoukhazade T, Navkhasi S, Khalafzade A, Moradi M, Veysi A, Borji M. The relationship between physical activity and balance control in the elderly with diabetes in Ilam, Iran. J Diabetes Nurs. 2016; 4(3):60-72. [in Persian]