بررسی همبستگی بین خود مراقبتی، خود کارآمدی و خود کنترلی در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی در بیمارستان فرشچیان استان همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد پرستاری، گروه پرستاری سلامت جامعه، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.

2 کارشناسی ارشد پرستاری، گروه پرستاری داخلی و جراحی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

3 استاد تمام، گروه پرستاری داخلی جراحی، مرکز تحقیقات بیماری‌های مزمن (مراقبت در منزل)، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.

4 استاد، گروه آموزشی آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

5 استاد، گروه پرستاری سلامت جامعه، دانشگاه علوم پزشکی همدان، پرستاری سلامت جامعه، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

10.22038/nnj.2024.78012.1436

چکیده

مقدمه و هدف: بیماران نارسایی قلبی برای مقابله با عوارض ناشی از بیماری خود، نیازمند انجام صحیح رفتارهای خودمراقبتی می‌باشند. خودکارآمدی و خودکنترلی از مهم‌ترین عوامل تعیین کننده تبعیت از رفتارهای صحیح خودمراقبتی در بیماران است. این مطالعه با هدف تعیین همبستگی بین خود مراقبتی، خود کارآمدی و خود کنترلی در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی در بیمارستان تخصصی قلب فرشچیان استان همدان طراحی و اجرا شد.
مواد و روش‏ها: این مطالعه توصیفی همبستگی بر روی 181 نفر از بیماران مبتلا به نارسایی قلبی مراجعه کننده به بیمارستان فرشچیان همدان که به روش در دسترس انتخاب شده بودند؛ انجام گردید. ابزار گردآوری داده‌ها شامل یک پرسشنامه جمعیت شناختی و 3 مقیاس پرسشنامه اروپایی رفتارهای خودمراقبتی، پرسشنامه خودکارآمدی (SUPPH) و پرسشنامه تجدید نظر شده خود کنترلی جولیان راتر بود. پایایی و روایی این پرسشنامه ها تایید شده است. داده‌ها جمع آوری شده و با نرم افزار آماری 16/SPSS مورد تجزیه و تحلیل واقع شد. سطح معنی داری 0.05p< در نظر گرفته شد.
یافته ‏ها: 2/55 درصد از نمونه‌های مورد پژوهش در گروه سنی 45 تا 60 سال و 9/82 درصد از آنها مرد بودند. میانگین نمره خودمراقبتی 512/0±44/4 (خوب)، خودکارآمدی 533/0±88/3 (خوب) و خودکنترلی 306/0±15/3 (خوب) بدست آمد. در بررسی همبستگی بین هر سه مولفه، فقط بین خودمراقبتی با خودکارآمدی ارتباط مستقیم آماری مشاهده گردید (001/0>p، 376/0=r).
نتیجه‏ گیری: میزان خودمراقبتی، خودکارآمدی و خودکنترلی در بیماران نارسایی قلبی خوب و قابل‌قبول است. باتوجه‌به ارتباط خودمراقبتی با خودکارآمدی، انجام اقدامات مناسب در جهت ارتقای خودکارآمدی این بیماران و به‌تبع آن تقویت رفتارهای خودمراقبتی ضروری به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها


[1]        Rajati F, Mostafavi F, Sadeghi M, Sharifirad G, Feizi A, Mohebi S, et al. Exercising Self-Efficacy in Patient with Heart Failure: A Review Study. J Health Syst Res. 2013;8(6):929-41.
[2]        Garin O, Herdman M, Vilagut G, Ferrer M, Ribera A, Rajmil L, et al. Assessing health-related quality of life in patients with heart failure: a systematic, standardized comparison of available measures. Heart failure reviews. 2014;19(3):359-67.
[3]        Davoodvand S, Elahi N, Haghighizadeh M. Effectiveness of short-term cardiac rehabilitation on clinical manifestations in post-MI Patients. Journal of hayat. 2009;15(3):66-73.
[4]        Levin LS, Idler EL. Self-care in health. Annual Review of Public Health. 1983;4(1):181-201.
[5]        Müller-Tasch T, Löwe B, Lossnitzer N, Frankenstein L, Täger T, Haass M, et al. Anxiety and self-care behaviour in patients with chronic systolic heart failure: A multivariate model. European Journal of Cardiovascular Nursing. 2017:1474515117722255.
[6]        Shojaei F, Asemi S, Najaf Yarandi A, Hosseini F. Self-care behaviors in patients with heart failure. Payesh. 2011;8(4):361-9.
[7]        Lainscak M, Blue L, Clark AL, Dahlström U, Dickstein K, Ekman I, et al. Self‐care management of heart failure: practical recommendations from the Patient Care Committee of the Heart Failure Association of the European Society of Cardiology. European Journal of Heart Failure. 2011;13(2):115-26.
[8]        Hosseini M, Azimzadeh E. Correlation between self-efficacy and nurses’ conflict management strategies. Journal of Health Promotion Management. 2013;2(4):16-23.
[9]        Rayyani M, Malekyan L, Forouzi MA, Razban AHF. Self-care self-efficacy and quality of life among patients receiving hemodialysis in South-East of Iran. Asian Journal of Nursing Education and Research. 2014;4(2):165.
[10]      Bazzayan S, Rajab A. Self-efficacy, Social Support and Quality of Life in Patients with Diabetes Type II. Journal of Behavioral Sciences. 2011;3(10):25-39.
[11]      Du H, Everett B, Newton PJ, Salamonson Y, Davidson PM. Self‐efficacy: a useful construct to promote physical activity in people with stable chronic heart failure. Journal of clinical nursing. 2012;21(3‐4):301-10.
[12]      Sharif SP. Locus of control, quality of life, anxiety, and depression among Malaysian breast cancer patients: The mediating role of uncertainty. European Journal of Oncology Nursing. 2017;27:28-35.
[13]      Rydlewska A, Krzysztofik J, Libergal J, Rybak A, Banasiak W, Ponikowski P, et al. Health locus of control and the sense of self-efficacy in patients with systolic heart failure: a pilot study. Patient preference and adherence. 2013;7:337.
[14]      Tovar EG, Dekker RL, Chung ML, Gokun Y, Moser DK, Lennie TA, et al. Self-efficacy mediates the relationship of depressive symptoms and social support with adherence in patients with heart failure. Journal of health psychology. 2016;21(11):2673-83.
[15]      Reisi M, Mostafavi F, Javadzade H, Mahaki B, Tavassoli E, Sharifirad G. Impact of health literacy, self-efficacy, and outcome expectations on adherence to self-care behaviors in Iranians with type 2 diabetes. Oman medical journal. 2016;31(1):52.
[16]      Jaarsma T, Strömberg A, Mårtensson J, Dracup K. Development and testing of the European Heart Failure Self‐Care Behaviour Scale. European Journal of Heart Failure. 2003;5(3):363-70.
[17]      Abootalebi G, Vosooghi N, Mohammad Nejad E, Namadi M, Akbari Kaji M. Study of the self-care agency in patients with heart failure. Iranian Journal of Critical Care Nursing. 2012;4(4):203-8.
[18]      Alizadeh Z, Ashktorab T, Nikravan Mofrad M, Zayeri F. Correlation between perceived social support and self-care behaviors among patients with heart failure. Journal of Health Promotion Management. 2014;3(1):27-34.
[19]      Yu DS, Lee DT, Thompson DR, Woo J, Leung E. Assessing self-care behaviour of heart failure patients: cross-cultural adaptation of two heart failure self-care instruments. Hong Kong medical journal = Xianggang yi xue za zhi. 2010;16 Suppl 3:13-6.
[20]      Lev EL, Owen SV. A measure of self-care self-efficacy. Research in nursing & health. 1996;19(5):421-9.
[21]      Royani Z, Rayyani M, Vatanparast M, Mahdavifar M, Goleij J. The relationship between self-care and self-efficacy with empowerment in patients undergoing hemodialysis. Military Caring Sciences. 2015;1(2):116-22.
[22]      Tsay S-L, Hung L-O. Empowerment of patients with end-stage renal disease—a randomized controlled trial. International Journal of nursing studies. 2004;41(1):59-65.
[23]      Royani Z, Rayyani M, Behnampour N, Arab M, Goleij J. The effect of empowerment program on empowerment level and self-care self-efficacy of patients on hemodialysis treatment. Iranian journal of nursing and midwifery research. 2013;18(1):84.
[24]      Goldzweig G, Hasson-Ohayon I, Alon S, Shalit E. Perceived threat and depression among patients with cancer: the moderating role of health locus of control. Psychology, health & medicine. 2016;21(5):601-7.
[25]      Rotter JB. Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcement. Psychological monographs: General and applied. 1966;80(1):1.
[26]      Bamani Moghadam M. Statistical Analysis. edition T, editor. tehran: sharh; 2014. 11 p.
[27]      Sedlar N, Lainscak M, Mårtensson J, Strömberg A, Jaarsma T, Farkas J. Factors related to self-care behaviours in heart failure: A systematic review of European Heart Failure Self-Care Behaviour Scale studies. European Journal of Cardiovascular Nursing. 2017;16(4):272-82.
[28]      Sabourian Jouybari S, Jafari H, Mirani SH, Motlagh F, Goudarzian AH. Investigating Self-care Behavior in Patients with Heart Failure. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences. 2015;25(130):200-1.
[29]      Moadab F, Ghanbari A, Salari A, Kazemnejad E, Sadaghi Sabet M, Pariad E. Study Status Of Self-Care Behaviors And Gender Differences In Patients With Heart Failure. Payavard Salamat. 2014;8(3):220-34.
[30]      Jaarsma T, Strömberg A, Gal TB, Cameron J, Driscoll A, Duengen H-D, et al. Comparison of self-care behaviors of heart failure patients in 15 countries worldwide. Patient education and counseling. 2013;92(1):114-20.
[31]      Boroumand S, Shahriari M, Abbasi Jebeli M, Baghersad Z, Baradaranfard F, Ahmadpoori F. Determine the level of self-efficacy and its related factors in patients with ischemic heart disease: A descriptive correlational study. Iranian Journal of Nursing Research. 2015;9(4):61-9.
[32].     Iraj Bagheri Saveh M, Ashk Torab T, Borzabadi Farahani Z, Zayeri F, zahra Anbuohi S. The relationship between self-efficacy and self-care behaviors in chronic heart failure. Journal of Shahid Beheshti University of Medical Sciences. 2012;22(78):17-26.
[33]      Van Do LY, Barnason S, Tran H. Relationships between activation level, knowledge, self-efficacy, and self-management behavior in heart failure patients discharged from rural hospitals. F1000Research. 2015;4(150):1-11.
[34]      Rideout A, Tolmie E, Lindsay G. Health locus of control in patients undergoing coronary artery surgery–changes and associated outcomes: a seven-year cohort study. European Journal of Cardiovascular Nursing. 2017;16(1):46-56.
[35]      Indelicato L, Mariano V, Galasso S, Boscari F, Cipponeri E, Negri C, et al. Influence of health locus of control and fear of hypoglycaemia on glycaemic control and treatment satisfaction in people with Type 1 diabetes on insulin pump therapy. Diabetic Medicine. 2017;34(5):691-7.
[36]      Rezasefat Balesbaneh A, Mirhaghjou N, Jafsri Asl M, Kohmanaee S, Kazemnejad Leili E, Monfared A. Correlation between self-care and self-efficacy in adolescents with type 1 diabetes. Journal of Holistic Nursing And Midwifery. 2014;24(2):18-24.
[37]      Hatamloo Sadabadi M, Poursarifi H, Babapur Khairuddin J. The role of health locus of control in self-care behaviors in patients with type II diabetes Medical Journal of Tabriz University of Medical Sciences. 2011;33(4):17-21.
[38]      Mansourghanaei R, Ghanbari A, Reza Masoleh S, Kazemnejad E. Effective Factors on Self Management in Insulin Dependent Diabetes Mellitus Patients. Journal of Guilan University of Medical Sciences. 2005;14(55):97-102.
[39]      Ashagi MM, Beheshtifar M. The Relationship between Locus of Control (Internal-External) and Self-Efficacy Beliefs of Yazd University of Medical Sciences. International Journal of Engineering and Applied Sciences. 2015;2(8).
[40]      Keedy NH, Keffala VJ, Altmaier EM, Chen JJ. Health locus of control and self-efficacy predict back pain rehabilitation outcomes. The Iowa orthopaedic journal. 2014;34:158.