ارزیابی اثر چهار گیاه از رشته کوه کپه داغ بر تکثیر سلول‌های سرطانی رده هپاتوکارسینوما

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات فارماکولوژیک گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

2 گروه زیست‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: کارسینوم هپاتوسلولار یکی از شایع‌ترین دلایل مرگ ناشی از سرطان در جهان می‌باشد. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات چهار گیاه جمع‌آوری‌شده از کوه‌های کپه داغ خراسان بر تکثیر سلول سرطانی رده هپاتوکارسینوما انجام شد. این گیاهان عبارت بودند از: آنغوزه هزار مسجد (Ferula latisectaجاشیر گچ‌دوست (Prangos latiloba)، مرزه جنگلی (Satureja mutica) و پیاز غول‌آسا (Allium giganteum).
مواد و روشها: سلول‌های هپاتوکارسینومای رده HepG2 با غلظت‌‌های 400-5/12 میکروگرم بر میلی‌لیتر از عصاره آبی- الکلی خیسانده از اندام هوایی گیاهان مذکور تیمار شدند. پس از 24 ساعت، درصد سلول‌های زنده و میزان رادیکال‌های آزاد اکسیژن تعیین گردید و از سلول‌های فیبروبلاست لثه انسان به‌عنوان سلول غیرسرطانی کنترل استفاده شد. در نهایت، داده‌ها در نرم‌افزار SPSS 20 با استفاده از آزمون واریانس یک‌طرفه و آزمون تعقیبی Dunnett تجزیه و تحلیل گردیدند.
یافته‌ها: بر مبنای نتایج، عصاره پیاز غول‌آسا و مرزه جنگلی اثر معناداری بر زنده‌مانی سلول‌های هپاتوکارسینوما نداشتند. آنغوزه هزار مسجد در غلظت 400 میکروگرم بر میلی‌لیتر و جاشیر در غلظت‌های 200 و 400 میکروگرم بر میلی‌لیتر درصد سلول‌های زنده را کاهش دادند (05/0‌P<)؛ اما عصاره جاشیر در غلظت 200 میکروگرم بر میلی‌لیتر تأثیری بر زنده‌مانی فیبروبلاست‌ها نداشت. این عصاره تولید رادیکال‌های آزاد اکسیژن در سلول‌های هپاتوکارسینوما را کاهش داد (001/0<‌P).
نتیجهگیری: از میان گیاهان مورد بررسی، جاشیر گچ‌دوست توانست در غلظتی که اثر سمی بر فیبروبلاست نرمال نداشت، تکثیر سلول هپاتوکارسینوما را مهار کند. این اثر با مکانیسمی غیر از مسیر آسیب اکسیداتیو ایجاد شده است.

کلیدواژه‌ها


1.     World Health Organization. Iran (Islamic republic of): country profiles. Geneva: World Health Organization; 2015.
2.     Massarweh NN, El-Serag HB. Epidemiology of hepatocellular carcinoma and intrahepatic cholangio-carcinoma. Cancer Control. 2017; 24(3):10732748177
29245.  
3.     Saklani A, Kutty SK. Plant-derived compounds in clinical trials. Drug Discov Today. 2008; 13(3-4):161-71.
4.     Hosseini A, Ghorbani A. Cancer therapy with phytochemicals: evidence from clinical studies. Avicenna J Phytomed. 2015; 5(2):84-97.
5.     Chahar MK, Sharma N, Dobhal MP, Joshi YC. Flavonoids: a versatile source of anticancer drugs. Pharmacogn Rev. 2011; 5(9):1-12.
6.     Habibi Z, Salehi P, Yousefi M, Hejazi Y, Laleh A, Mozaffarian V, et al. Chemical composition and antimicrobial activity of the essential oils of Ferula latisecta and Mozaffariania insignis from Iran. Chem Natural Compd. 2006; 42(6):689-92.
7.     Iranshahi M, Hassanzadeh-Khayat M, Bazzaz BS, Sabeti Z, Enayati F. High content of polysulphides in the volatile oil of Ferula latisecta Rech. F. et Aell. fruits and antimicrobial activity of the oil. J Essential Oil Res. 2008; 20(2):183-5.
8.     Jangju M, Mellati F, Atashgahi Z, Vatanpour M. Introducing three forage species, Prangos latiloba, Convolvulus commutatus, and Stachys trinervis from the Northern Khorasan rangelands. Iran J Range Desert Res. 2013; 20(1):145-60.
9.     Sashida Y, Kawashima K, Mimaki Y. Novel polyhydroxylated steroidal saponins from Allium giganteum. Chem Pharm Bull. 1991; 39(3):698-703.
10.  Gohari A, Saeidnia S, Hadjiakhoondi A, Abdoullahi M, Nezafati M. Isolation and Quantificative Analysis of Oleanolic Acid from Satureja mutica Fisch. & CA Mey. J Med Plant. 2009; 8(5):65-9.
11.  Momtaz S, Abdollahi M. An update on pharmacology
of Satureja species; from antioxidant, antimicrobial, antidiabetes and anti-hyperlipidemic to reproductive stimulation. Int J Pharmacol. 2010; 6(4):346-53.
12.  Hadjzadeh M, Tavakol Afshari J, Ghorbani A, Shakeri MT. The effects of aqueous extract of garlic (Allium sativum L.) on laryngeal cancer cells (Hep-2) and L929 cells in vitro. J Med Plants. 2006; 2(18):41-8.
13.  Iranshahi M, Kalategi F, Rezaee R, Shahverdi AR, Ito C, Furukawa H, et al. Cancer chemopreventive activity of terpenoid coumarins from Ferula species. Planta Med. 2008; 74(02):147-50.
14.  Zahri S, Razavi SM. Cytotoxic effect of Prangos Pabularia extract on HELA cell line a medicinal plant. Int J Med Res Health Sci. 2016; 5(11):547-52.
15.  Oke‐Altuntas F, Demirtas I, Tufekci AR, Koldas S, Gul F, Behcet L, et al. Inhibitory effects of the active components isolated from Satureja boissieri Hausskn. Ex Boiss. On human cervical cancer cell line. J Food Biochem. 2016; 40(4):499-506.
16.  Akhlaghi SH, Hashemi P. Chemical compositions of the essential oils of stems, leaves, and roots of Prangos latiloba. Chem Nat Compd. 2005; 41(5):542-4.
17.  Mazloomifar H, Bigdeli M, Saber-Tehrani M, Rustaiyan A, Masoudi S, Ameri N. Essential oil of Prangos uloptera DC. from Iran. J Essential Oil Res. 2004; 16(5):415-6.
18.  Fidyt K, Fiedorowicz A, Strządała L, Szumny A. β‐caryophyllene and β‐caryophyllene oxide-natural compounds of anticancer and analgesic properties. Cancer Med. 2016; 5(10):3007-17.
19.  Hui LM, Zhao GD, Zhao JJ. δ-Cadinene inhibits the growth of ovarian cancer cells via caspase-dependent apoptosis and cell cycle arrest. Int J Clin Exp Pathol. 2015; 8(6):6046.
20.  Selestino Neta MC, Vittorazzi C, Guimarães AC, Martins JD, Fronza M, Endringer DC, et al. Effects of β-caryophyllene and Murraya paniculata essential oil in the murine hepatoma cells and in the bacteria and fungi 24-h time–kill curve studies. Pharm Biol. 2017; 55(1):190-7.
21.  Di Giacomo S, Briz O, Monte MJ, Sanchez-Vicente L, Abete L, Lozano E, et al. Chemosensitization of hepatocellular carcinoma cells to sorafenib by β-caryophyllene oxide-induced inhibition of ABC export pumps. Arch Toxicol. 2019; 93(3):623-34.
22.  Ryter SW, Kim HP, Hoetzel A, Park JW, Nakahira K, Wang X, et al. Mechanisms of cell death in oxidative stress. Antioxid Redox Signal. 2007; 9(1):49-89.