شناسایی آیتم‌های مؤثر بر کیفیت نسخ دارویی پزشکان با استفاده از تکنیک دلفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه انفورماتیک پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ایران

2 استادیار گروه انفورماتیک پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

مقدمه و هدف: نسخه‌ی دارویی هسته‌ی اصلی ارتباطات بین پزشک، داروساز و بیمار است. به‌طورکلی کیفیت خوب نسخه، نشان‌دهنده روند تجویز خوب و درنتیجه کیفیت خوب مراقبت‌های بهداشتی است. تجویز فاقد دوز صحیح، تعداد، نحوه مصرف، زمان‌بندی و یا طول مدت درمان، باعث تکرار درمان می‌شود و در کیفیت پایین نسخه مؤثر است. هدف این مطالعه شناسایی آیتم‌های اصلی است که باید در نسخه نوشته و از سوی پزشکان رعایت شوند و در کیفیت نسخه‌ی پزشک مؤثر هستند.
روش کار: این پژوهش یک مطالعه کاربردی است که در آن آیتم‌های مؤثر بر کیفیت نسخ دارویی پزشکان طی سه مرحله با تکنیک دلفی شناسایی شدند. جامعه آماری این مطالعه دوازده نفر از متخصصین، مدیران، مسئولان و کارشناسان سازمان نظام پزشکی عضو کمیته‌ی بررسی نسخ دارویی مشهد هستند.
یافته ها: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از تکنیک دلفی از مجموع 35 آیتم، تعداد 22 آیتم اصلی که باید در نسخه نوشته و رعایت شوند و در کیفیت نسخه‌ی پزشک مؤثر هستند، شناسایی شدند.
نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه یکی از چالش‌های پیشروی برنامه‌های تجویز و مصرف منطقی داروها افزایش آگاهی پزشکان در مورد اصول نسخه‌نویسی صحیح و علمی است. امید است که با رعایت این اصول بتوان خطاهای دارویی در نوشتن و تفسیر نسخه را تا حدودی کاهش داد.

کلیدواژه‌ها


1.      de Vries TPGM, Henning RH, Hogerzeil HV, Fresle DA. Guide to Good Prescribing: A Practical Manual. Geneva: World Health Organization; 1996.
2.      Winslow EH, Nestor VA, Davidoff SHK, Borum JC. Legibility and completeness of physicians’handwritten medication orders. Heart Lung. 1997; 26 (2): 158–164.
3.      Calligaris L, Panzera A, Arnoldo L, Londero C, Quattrin R, Troncon MG, et al. Errors and omissions in hospital prescriptions: a survey ofprescription writing in a hospital. BMC. 2009; 1-6.
4.      Cerio AAP, Mallare NALB, Tolentino RMS. Assessment of the legibility of the handwriting in medical prescriptions of doctors from public and private hospitals in Quezon City, Philippines. Procedia Manufacturing. 2015; 3: 90-97.
5.      Jain A, Rastogi P. Doctor, is your writing legible? Indian j med ethics. 2009; 6(1): 42.
6.      Boehringer PA, Rylander J, Dizon DT, Peterson MW. Improving the Quality of the Order writing Process for Inpatient Orders in a Teaching Hospital. Q Manage Health Care. 2007;16(3): 215-218.
7.      Bruner A, Kasdan ML. Handwriting errors: harmful, wasteful and preventable. J Ky Med Assoc. 2001; 99(5): 189-192.
8.      Asicioglu F. “A Case Due to Illegible Prescription. J Punjab Acad Forensic Med Toxicol. 2011; 11(1): 40-41.
9.      Institute for Safe Medication Practice. A Call to Action: Eliminate Handwritten Prescriptions Within 3 Years! (2000). A White Paper. Available 
10.  The need for physicians to raise awareness about the principles of prescription.IRIB NEWS AGENCY. Available at: http://www.iribnews.ir/fa/news/1669889. Accessed June 11, 2017.
11.  Hassan NB, Ismail HC, Naing L, Conroy RM, Abdul Rahman AR. Development and validation of a new Prescription Quality Index. Br J Clin Pharmacol. 2010; 70:500–13.
12.  BhosaleMS,Jadhav NB,Adhav CV. Analysis of completeness and legibility ofprescription orders at a tertiary care hospital. Int J Medicine and Public Health. 2013; 3(3): 180-183.
13.  Vigneshwaran E, Sadiq MM, Prathima V. Assessment of completeness and legibility of prescriptions received at community pharmacies. J Health Res Rev 2016; 3: 72-76
14.  Mandal P, Jana S, Ghosh B, Ghosh S, Dalal I, Kundu KK. An Assessment of Legibility and Accuracy of Prescriptions through Prescription Surveys. IOSR J Nursing and Health Science. 2013; 1(5): 1-3.
15.  Ansari M, Neupane D. Study on determination of errors in prescription writing: A semielectronic perspective. Kathmandu University Med J. 2009; 7(27): 238-241
16.  QolipourM, FarajiKhiaviF, PourghayoumiA, DashtinejadZ, MirrI. Assessing commitment to principles of prescription writing for outpatients in teaching hospitals of Ahvaz: 2015; Int J Basic Clin Pharmacol. 2016; 5(1): 79-84.
17.  Van DremptN, McCluskeyA, LanninNA. A review of factors that influence adult handwriting performance. Australian Occupational Therapy Journal. 2011; 58, 321–328